Έγγραφα που βρέθηκαν στην κατοχή του βρετανικού μέσου των Financial Times αποκαλύπτουν ότι η κεντρική τράπεζα της Συρίας, υπό τον Μπασάρ αλ-Άσαντ, μετέφερε αεροπορικώς περίπου 250 εκατομμύρια δολάρια σε μετρητά στη Μόσχα μεταξύ 2018 και 2019, μια περίοδο κατά την οποία το καθεστώς του Σύρου δικτάτορα ήταν απόλυτα εξαρτημένο από τη ρωσική στρατιωτική υποστήριξη.
Οι μεταφορές, οι οποίες περιλάμβαναν χαρτονομίσματα συνολικού βάρους σχεδόν δύο τόνων, πραγματοποιήθηκαν με αεροπορικές πτήσεις προς το Βνούκοβο της Μόσχας. Τα χρήματα κατατέθηκαν σε ρωσικές τράπεζες στις οποίες είχαν επιβληθεί ήδη κυρώσεις εκείνο το διάστημα.ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Οι ασυνήθιστες αυτές μεταφορές από τη Δαμασκό δείχνουν πώς η Ρωσία, καίριος σύμμαχος του Άσαντ που τον βοήθησε να κρατηθεί στην εξουσία, εξελίχθησε σε βασικό προορισμό του συριακού χρήματος καθώς οι δυτικές κυρώσεις απόκοβαν τη χώρα από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Προσωπικότητες της αντιπολίτευσης και δυτικά κράτη έχουν κατηγορήσει ανοιχτά τον Άσαντ ότι έκλεβε τον πλούτο της Συρίας και χρησιμοποιούσε εγκληματικές δραστηριότητες για να χρηματοδοτεί τον στρατό του και τις προσωπικές του φιλοδοξίες. Την περίοδο που έγιναν οι μεταφορές χρημάτων, η Συρία εξαρτιόταν από τη ρωσική στρατιωτική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένων των μισθοφόρων της ομάδας Wagner, ενώ μέλη της οικογένειας Άσαντ αγόραζαν πολυτελή ακίνητα στη Μόσχα.
Ο Ντέιβιντ Σένκερ, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα Εγγύς Ανατολής, δήλωσε ότι δεν τον εκπλήσσει το γεγονός ότι ο Σύρος δικτάτορας έστελνε τόσο μεγάλα ποσά στη Ρωσία: «Το καθεστώς Άσαντ μετέφερε τα παράνομα κέρδη του στο εξωτερικό για να εξασφαλίσει έναν πολυτελή τρόπο ζωής για την ελίτ του», δηλώνει χαρακτηριστικά.ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Σε χαρτονομίσματων των 100 δολαρίων και των 500 ευρώ οι μεταφορές
Μεταξύ Μαρτίου 2018 και Σεπτεμβρίου 2019, η κεντρική τράπεζα της Συρίας πραγματοποίησε 21 πτήσεις προς τη Μόσχα, μεταφέροντας συνολικά πάνω από 250 εκατομμύρια δολάρια σε χαρτονομίσματα των 100 δολαρίων και 500 ευρώ.
Τα αρχεία δείχνουν ότι τον Μάιο του 2019, μια πτήση μετέφερε 10 εκατομμύρια δολάρια, ενώ τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους μεταφέρθηκαν 20 εκατομμύρια ευρώ.ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Σύμφωνα με τους Financial Times, πριν το 2018 δεν είχαν καταγραφεί μεταφορές τέτοιου είδους. Σύμφωνα με πηγές εξοικειωμένες με το σύστημα της Συριακής Κεντρικής Τράπεζας, τα συναλλαγματικά αποθέματα της Συρίας είχαν εξαντληθεί σχεδόν εξολοκλήρου μέχρι τότε, και το καθεστώς αναγκαζόταν να πραγματοποιεί πληρωμές σε μετρητά για την αγορά σιτηρών, την εκτύπωση χαρτονομισμάτων και τις «αμυντικές» δαπάνες.
Τα χρήματα κατέληξαν σε δύο ρωσικές τράπεζες: τη Russian Financial Corporation Bank (RFK), που ελέγχεται από την κρατική εταιρεία εξαγωγής όπλων Rosoboronexport, και την TsMR Bank. Και στις δύο αυτές τράπεζες έχουν επιβληθεί κυρώσεις από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ για τη διευκόλυνση παράνομων συναλλαγών και την παράκαμψη κυρώσεων για λογαριασμό του καθεστώτος Άσαντ.
Τα ρωσικά αρχεία δείχνουν επίσης ότι η Μόσχα παρείχε στη Συρία χαρτί ασφαλείας για την τύπωση χαρτονομίσματος και φρεσκοτυπωμένα Συριακά χαρτονομίσματα τις προηγούμενες χρονιές. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ενδείξεις για άλλες μαζικές μεταφορές μετρητών από τη Συρία σε αυτές τις τράπεζες την τελευταία δεκαετία.
Παρά τη διαλυμένη οικονομία της Συρίας, ο Άσαντ και τα πρόσωπα του στενού του κύκλου διατήρησαν τον έλεγχο κρίσιμων τομέων της την περασμένη εξαετία. Η σύζυγός του, Άσμα αλ-ΆσαΑχανΜπασάρ αλ-Άσαντντ, πρώην τραπεζίτης της JP Morgan, είχε κεντρικό ρόλο στη διαχείριση της ανθρωπιστικής βοήθειας που έφτανε στη χώρα και ηγούνταν ενός μυστικού οικονομικού συμβουλίου.
Από το 2013, μέλη της οικογένειας Άσαντ αγόρασαν τουλάχιστον 20 πολυτελή διαμερίσματα στη Μόσχα μέσω περίπλοκων εταιρικών «διαδρομών» και δανείων.
Το 2022, ο ξάδερφος του Άσαντ, Ιγιάντ Μακλούφ, ίδρυσε τη μεσιτική εταιρεία Zevelis City στη Μόσχα μαζί με τον αδερφό του, Ιχάμπ.
Ο Ιγιάντ Μακλούφ ήταν πρώην αξιωματούχος της Συριακής Υπηρεσίας Πληροφοριών (που παρακολουθούσε, βασάνιζε και δολοφονούσε πολίτες, σύμφωνα με μαρτυρίες) και διατηρούσε στενές σχέσεις με το ζεύγος Άσαντ, ακόμα και μετά την «πτώση» του έτερου αδελφού του, Ράμι Μακλούφ, επιχειρηματία που ήλεγχε το ήμισυ της συριακής οικονομίας προτού έρθει σε ρήξη με τον Σύρο δικτάτορα.