Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί εδώ και καιρό προετοιμάζονταν για μία πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο χωρίς ωστόσο, να μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα το πώς θα εξελιχθεί η δεύτερη θητεία του νέου προέδρου.
Για παράδειγμα, ο Τραμπ έχει εξαγγείλει την πρόθεσή του να επιβάλει δασμούς σε κάθε ευρωπαϊκό αγαθό που εισέρχεται στις ΗΠΑ. Σε απάντηση, η ΕΕ έχει καταλήξει σε κάποια μέτρα αντιποίνων.ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Παράλληλα, μία από τις υποσχέσεις του Τραμπ ήταν και ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία, γεγονός που αναμένεται να έχει προεκτάσεις στην Ευρώπη.
Όπως εξηγεί το Politico, η νίκη του Τραμπ θα επηρεάσει αναπόφευκτα κάθε τομέα της πολιτικής της ΕΕ, από την τιμολόγηση των φαρμάκων έως τις πράσινες τεχνολογίες, αλλά και την τεχνητή νοημοσύνη.
Ακολουθούν αναλυτικά οι τομείς πολιτικής της ΕΕ που θα επηρεάσει η επανεκλογή Τραμπ.ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Ενέργεια
Ο Τραμπ έχει περιγράψει την ενεργειακή του πολιτική σε τρεις λέξεις: «εξορύξεις και ξανά εξορύξεις».
Η υπόσχεσή του να ενισχύσει την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου και να αποστείλει περισσότερα ορυκτά καύσιμα στο εξωτερικό, έχει προκαλέσει την ανησυχία των περιβαλλοντολόγων, με τη βιομηχανία, ωστόσο να εστιάζει στα μεγάλα κέρδη που θα αποκομίσει.
Παρά το γεγονός ότι οι αμερικανικές εξαγωγές φυσικού αερίου έφτασαν σε υψηλό επίπεδο πέρυσι, ο Τραμπ θέλει να άρει το πάγωμα της κυβέρνησης Μπάιντεν στις άδειες για νέα έργα υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), ένας περιορισμός που δημιουργεί αβεβαιότητα στην ευρωπαϊκή αγορά.ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η σταυροφορία του ενάντια στην πράσινη μετάβαση θα μπορούσε να είναι λιγότερο ευχάριστη για το πλήθος. Κάποιοι στο στρατόπεδο του Τραμπ θέλουν να καταργήσει τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA), ο οποίος προβλέπει τη διάθεση περισσότερων από μισό τρισεκατομμύριο δολάρια για έργα όπως η καθαρή τεχνολογία, το υδρογόνο και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Αυτό το πρόγραμμα, ωστόσο, δημιούργησε θέσεις εργασίας σε βασικά κράτη και απομάκρυνε τις επιχειρήσεις από την Ευρώπη, δίνοντας στις ΗΠΑ ένα προβάδισμα έναντι της ΕΕ σε βιομηχανίες όπως η αιολική, η ηλιακή ενέργεια, τα εναλλακτικά καύσιμα και τα ηλεκτρικά οχήματα. Η κατάργησή του θα μπορούσε να είναι ευλογία για τις Βρυξέλλες, καθώς εστιάζουν στον ανταγωνισμό με την Ουάσιγκτον.
Κλίμα
Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ και οι εξαγγελίες του παραπέμπουν σε περιβαλλοντική καταστροφή. Για να αποφευχθούν τα καταστροφικά επίπεδα υπερθέρμανσης του πλανήτη, ο κόσμος έχει πολύ λίγο χρόνο για να μειώσει δραματικά τις εκπομπές. Ωστόσο, υπό τον Τραμπ – ο οποίος σχεδιάζει να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα για άλλη μια φορά και να διπλασιάσει τα ορυκτά καύσιμα – ο ρυθμός της πράσινης μετάβασης προβλέπεται να επιβραδυνθεί αντί να επιταχυνθεί.
Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ ευθύνονται για περισσότερο από το ένα δέκατο της ρύπανσης από την υπερθέρμανση του πλανήτη, οποιαδήποτε αλλαγή στην αμερικανική πολιτική για το κλίμα έχει παγκόσμιες συνέπειες. Ένας θερμότερος πλανήτης σημαίνει περισσότερες καταστροφές, μεταξύ άλλων εντός της ΕΕ, η οποία πρέπει να προετοιμαστεί ανάλογα για χειρότερες κλιματικές επιπτώσεις.
Παράλληλα, εκφράζονται φόβοι ότι η νίκη του Τραμπ μπορεί να μειώσει τη δυναμική της δράσης για το κλίμα παγκοσμίως, κάνοντας τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού ακόμη πιο απρόσιτους.
Η χρηματοδότηση της δράσης για το κλίμα σε φτωχότερες χώρες θα τεθεί στο επίκεντρο στη φετινή παγκόσμια σύνοδο κορυφής για το κλίμα που ξεκινά στις 11 Νοεμβρίου και η νίκη του Τραμπ μπορεί να βυθίσει τη διάσκεψη στην αβεβαιότητα — με πολλούς να προσβλέπουν στην ενίσχυση της ΕΕ για την κάλυψη του κενού ηγεσίας. Ωστόσο, χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ για τις τόσο απαραίτητες μεταρρυθμίσεις της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής πρόκλησης, οι αναπτυσσόμενες χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους θα δυσκολευτούν να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα κεφάλαια για να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα.
Εμπόριο
Το σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» συνοψίζει την προσέγγιση του Τραμπ στην εμπορική πολιτική.
Ο Τραμπ υποσχέθηκε να επαναφέρει θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ και να τιμωρήσει συμμάχους και εχθρούς με γενικούς δασμούς 10% ή 20% (και έως 60% σε αγαθά που προέρχονται από την Κίνα), παρά τις προειδοποιήσεις των οικονομολόγων για την επιζήμια επίδραση που θα έχουν στην οικονομία των ΗΠΑ, την ανάπτυξη και το υψηλότερο κόστος για τους καταναλωτές.
Η εμπορική πολιτική του Τραμπ επικεντρώνεται περισσότερο στη μείωση του μεγάλου εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ παρά στο άνοιγμα νέων ευκαιριών στην αγορά. Η εμπορική πολιτική χαράσσεται κυρίως μέσω της εθνικής ασφάλειας και του γεωπολιτικού γνώμονα.
Η ΕΕ απέτυχε να εκμεταλλευτεί την ύφεση με την κυβέρνηση Μπάιντεν για να επιλύσει τις παρατεταμένες εμπορικές διαφορές για τους δασμούς χάλυβα και αλουμινίου, τις πράσινες επιδοτήσεις στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και την αναβίωση του ανώτατου δικαστηρίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Αυτά τα ρήγματα αναμένεται να επιδεινωθούν υπό τον Τραμπ.
Το πρώτο crash test για τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον θα είναι η εξεύρεση λύσης για τους δασμούς αντιποίνων της ΕΕ κατά της Ουάσινγκτον (η εκεχειρία λήγει τον Μάρτιο του 2025), καθώς και η διαμάχη για τις επιδοτήσεις των Airbus και Boeing έως το 2026.
Κεντρικές Τράπεζες
Εάν ο εκλεγμένος Πρόεδρος προχωρήσει με έστω και τις μισές θέσεις που έχει διατυπώσει στην προεκλογική εκστρατεία, θα υπάρξει σοβαρός αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή οικονομία. Αναλυτές της Goldman Sachs εκτιμούν ότι το ευρώ θα μπορούσε να πέσει έως και 10% του δολαρίου εάν η νέα κυβέρνηση θεσπίσει το γενικό τιμολογιακό της σχέδιο, ενώ τα κέρδη μιας ομάδας εκ των μεγαλύτερων εταιρειών της Ευρώπης θα μπορούσαν να μειωθούν περισσότερο από 5% το επόμενο έτος.
Ο Τραμπ έχει καλέσει ρητά για περισσότερη παρέμβαση του Λευκού Οίκου στη λειτουργία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ – της κεντρικής τράπεζας της Αμερικής. Αυτό θα μπορούσε να έχει τεράστιες επιπτώσεις στη σταθερότητα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς και στη συνεχιζόμενη κυριαρχία του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος του κόσμου.
Λιγότερο άμεσα, αλλά όχι λιγότερο επιδραστικά, είναι τα σχέδια απέλασης των εκατομμυρίων μεταναστών που δεν διαθέτουν έγγραφα.Δεν είναι ακόμη σαφές ποιες ομάδες μεταναστών θα βρεθούν στο στόχαστρο του προγράμματος μαζικής απέλασης, αλλά δεδομένης της σημασίας της μεταναστευτικής εργασίας, ακόμη και της παράνομης, για βασικούς τομείς της αμερικανικής οικονομίας, αναπόφευκτα θα υπάρξει πίεση για άνοδο στις τιμές. Αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί σε υψηλότερα επιτόκια γεγονός που θα ασκήσει πίεση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ακολουθήσει, με μια ήδη κλονισμένη οικονομική ανάκαμψη.
Βιωσιμότητα
Δεν θα αποτελέσει έκπληξη για τις Βρυξέλλες ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος δεν είναι λάτρης της χάραξης πράσινης πολιτικής.
Ενώ η κυβέρνηση Τραμπ πιθανώς δεν θα επηρεάσει τη ρύθμιση κανόνων των Βρυξελλών για τα πράσινα ζητήματα, η εχθρότητα του Τραμπ για την περιβαλλοντική πολιτική θα διευρύνει το χάσμα μεταξύ των δύο μπλοκ στη διεθνή σκηνή και θα βλάψει την επιδίωξη της ΕΕ να προωθήσει μία πολυμερή συνεργασία. Επί Μπάιντεν, οι προσπάθειες να ανατεθεί στις αμερικανικές επιχειρήσεις να αναφέρουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα είχαν ήδη παγώσει, ματαιώνοντας τις ελπίδες των Βρυξελλών να δημιουργήσουν παγκόσμια πρότυπα, ώστε οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη να μην αισθάνονται ότι επιβαρύνονται αδίκως. Υπό τον Τραμπ, οι Βρυξέλλες ενδεχομένως να πρέπει να εγκαταλείψουν αυτή την προσπάθεια.
Η επιστροφή του Τραμπ στο Οβάλ γραφείο για δεύτερη φορά, ενδέχεται να οδηγήσει σε υποχώρηση των ΗΠΑ από τις διεθνείς δεσμεύσεις. Το γεγονός θα εξαλείψει κάθε ελπίδα της ΕΕ για αμερικανική υποστήριξη στον τελευταίο γύρο συνομιλιών αργότερα αυτόν τον μήνα.
Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες
Η νίκη του Τραμπ θα αποτελέσει πρόκληση για τις παγκόσμιες οικονομικές ρυθμιστικές αρχές. Πολλοί παγκόσμιοι κανόνες που στοχεύουν στην αποτροπή μιας άλλης παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης έχουν θεσπιστεί από διεθνείς φορείς όπως το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η IOSCO και η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία – θα μπορούσαν να απειληθούν από μια μη συνεργάσιμη ΗΠΑ.
Βραχυπρόθεσμα, η νίκη Τραμπ μοιάζει με κακά νέα για το διεθνές ρυθμιστικό πλαίσιο για τις τράπεζες, γνωστό ως Βασιλεία ΙΙΙ, που καταρτίστηκε μετά την κρίση του 2007-2008 για να διασφαλίσει ότι οι δανειστές έχουν αρκετά αποθέματα για να αντιμετωπίσουν τους οικονομικούς κλυδωνισμούς. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη αλλάξει τα σχέδιά τους και ανέβαλαν την εφαρμογή των παγκόσμιων κανόνων μετά από μαζικές πιέσεις από τον τραπεζικό κλάδο, και τώρα θα μπορούσαν κάλλιστα να καταργήσουν τους κανόνες εντελώς, προκαλώντας φόβους για οικονομική αστάθεια.
Ωστόσο, η Wall Street είναι πιθανό να είναι ευχαριστημένη με τις οικονομικές πολιτικές υπό το σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ που ενισχύουν την παραγωγή και χαλαρώνουν τους κανονισμούς, ιδιαίτερα για τον ανταγωνισμό. Η πρώτη προεδρία Τραμπ δεν ταρακούνησε τις πολιτικές για τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ωστόσο, κατά την προεκλογική του εκστρατεία ο Τραμπ δεν έκρυψε την υποστήριξή του στα κρυπτονομίσματα.
Υγεία
Στην προηγούμενη θητεία του ως πρόεδρος, ο Τραμπ προσπάθησε να περιορίσει τις τιμές των φαρμάκων με μικρό αντίκτυπο . Έκτοτε, η κυβέρνηση Μπάιντεν χρησιμοποίησε τον IRA για να προωθήσει εκτεταμένους περιορισμούς στις τιμές των φαρμάκων για άτομα στο Medicare, την ασφάλιση υγείας για τους ηλικιωμένους Αμερικανούς. Ο Τραμπ είναι απίθανο να το ανατρέψει, πράγμα που σημαίνει ότι οι μεγάλες φαρμακευτικές στις ΗΠΑ και την Ευρώπη θα εξετάσουν τις επενδυτικές επιλογές τους, καθώς και οι δύο περιοχές πιέζουν να περιορίσουν τα φαρμακευτικά κέρδη.
Οι υπερασπιστές της παγκόσμιας υγείας μπορεί επίσης να φοβούνται ότι ο Τραμπ θα αποσυρθεί και πάλι από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ο Μπάιντεν ανέτρεψε την προηγούμενη αποχώρηση του Τραμπ την πρώτη ημέρα της θητείας του). Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος χρηματοδότης του οργανισμού του ΟΗΕ, επομένως η αποδέσμευσή τους θα είχε τεράστιο αντίκτυπο στα παγκόσμια έργα για την υγεία.
Η άμβλωση ήταν μια από τις κορυφαίες ανησυχίες των ψηφοφόρων σε αυτήν την προεκλογική εκστρατεία. Ο Τραμπ, ο οποίος διεκδίκησε τη νίκη για την ανατροπή του δικαιώματος των γυναικών στην άμβλωση μέσω της Roe v. Wade, δήλωσε έκτοτε ότι θα ασκούσε βέτο στην ομοσπονδιακή απαγόρευση, αφήνοντας την εξουσία στις πολιτείες σχετικά με τον βαθμό στον οποίο η άμβλωση επιτρέπεται ή δεν επιτρέπεται.
Αυτοκινητοβιομηχανία, αεροπορία, ναυτιλία
Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ είναι πιθανό να βλάψει τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες. «Θέλω οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες να γίνουν αμερικανικές εταιρείες αυτοκινήτων», είπε πρόσφατα ο Τραμπ στους υποστηρικτές του, υποσχόμενος «τους χαμηλότερους φόρους, το χαμηλότερο ενεργειακό κόστος και το χαμηλότερο ρυθμιστικό βάρος» για τις αυτοκινητοβιομηχανίες που επιλέγουν να μεταφέρουν την παραγωγή στις ΗΠΑ. Οι Ρεπουμπλικάνοι υποσχέθηκαν επίσης να ακυρώσουν την απόφαση του Μπάιντεν για τα ηλεκτρικά οχήματα, η οποία στοχεύει να διασφαλίσει ότι τα μισά από όλα τα νέα αυτοκίνητα και φορτηγά που πωλούνται το 2030 θα έχουν μηδενικές εκπομπές ρύπων.
Η επανεκλογή του Τραμπ θα μπορούσε επίσης να σημάνει άσχημα νέα για την Airbus και τον υπόλοιπο ευρωπαϊκό τομέα αεροπορίας, στην περίπτωση που αποφασίσει να λάβει προστατευτικά μέτρα με στόχο τη διάσωση της Boeing. Μένει επίσης να δούμε αν ο Τραμπ θα διατηρήσει τον σκεπτικισμό του για τις πολιτικές πράσινης τεχνολογίας ή θα συνεχίσει να επιδοτεί τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα, τα οποία ωφελήθηκαν μαζικά από τις φορολογικές περικοπές της κυβέρνησης Μπάιντεν υπό τον IRA.
Όσον αφορά τη ναυτιλία, η οποία είναι περισσότερο εκτεθειμένη στις αρνητικές επιπτώσεις των δασμών, ο κλάδος θα παρακολουθεί στενά κάθε τύπο εμπορικού πολέμου που μπορεί να ξεκινήσει μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ.
Άμυνα
Μια νίκη Τραμπ σημαίνει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στις ΗΠΑ για την άμυνα και την ασφάλειά της. Ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του ότι θα αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ και έχει επανειλημμένα πει κατά την εκστρατεία ότι η Ουάσιγκτον δεν θα βοηθούσε τους συμμάχους που δεν επενδύουν αρκετά στον στρατό τους σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης.
Κατά κάποιο τρόπο, αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα θετικό κίνητρο για την ΕΕ, αναγκάζοντας τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να συνεργαστούν πιο στενά και να λάβουν τολμηρές αποφάσεις — όπως η συμφωνία για κοινό δανεισμό για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας του μπλοκ. Η Γαλλία θα μπορούσε να αναβιώσει τις συζητήσεις για το πυρηνικό δόγμα της, ενώ οι Βρυξέλλες και το Λονδίνο θα μπορούσαν να επιταχύνουν τις συνομιλίες για μια συμφωνία άμυνας και ασφάλειας. Οι περισσότερες χώρες πιθανότατα θα αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες.
Από την άλλη πλευρά, μπορεί οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να προσπαθήσουν να κερδίσουν την εύνοια μιας κυβέρνησης Τραμπ για να διασφαλίσουν ότι η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει να ενδιαφέρεται για την ασφάλειά τους, δηλαδή αυξάνοντας τις αγορές αμερικανικών όπλων την ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να δώσει κίνητρα στις χώρες της ΕΕ να αγοράζουν από την Ευρωπή.
Η νίκη Τραμπ θα μπορούσε να σημαίνει το τέλος της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία και να ασκήσει πίεση στο Κίεβο να διαπραγματευτεί μια ειρηνευτική συμφωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ακόμη και αν οι όροι είναι πιο ευνοϊκοί για τη Μόσχα.
Τεχνολογία
Επί Μπάιντεν, η ΕΕ μιλούσε με τις ΗΠΑ για την τεχνολογία. Η νίκη Τραμπ θα μπορούσε να ορίσει το τέλος του Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΗΠΑ-ΕΕ, του εξαμηνιαίου διατλαντικού πολιτικού φόρουμ που ιδρύθηκε το 2021 ως πλαίσιο συζήτησης για την πολιτική τεχνολογίας των ΗΠΑ και της ΕΕ και του συντονισμού σε θέματα όπως οι ημιαγωγοί και τα τεχνητά πρότυπα νοημοσύνης. Η κατάρρευση ενός τέτοιου διπλωματικού δίαυλου επικοινωνίας θα μπορούσε να συμβεί την ώρα που η διεθνής ευθυγράμμιση στη διακυβέρνηση της τεχνητής νοημοσύνης κρίνεται απολύτως αναγκαία.
Ένα άλλο ζήτημα είναι η εγγύτητα του Τραμπ με τον Ίλον Μασκ, τον ιδιοκτήτη του X, ο οποίος έχει εξελιχθεί σε μεγάλο υποστηρικτή του Τραμπ. Εάν η ΕΕ επιβάλει πρόστιμο στον X για παραβίαση των κανόνων ελέγχου περιεχομένου, η σχέση μεταξύ του Τραμπ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα μπορούσε να επιδεινωθεί και να αναβιώσει το αφήγημα που θέλει την ΕΕ να προσπαθεί απλώς «να καταρρίψει τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ».
Ανταγωνισμός
Μια νίκη Τραμπ οδηγεί σε μια αβέβαιη εποχή, καθώς δεν έχει εκφράσει σαφείς θέσεις σχετικά με τη βιομηχανική πολιτική ή την αντιμονοπωλιακή ρύθμιση, πέρα από την προσέγγιση «Πρώτα η Αμερική». Αν και δεν είναι οπαδός της Big Tech, έχει εκφράσει την απογοήτευσή του για τις ευρωπαϊκές προσπάθειες να χαλιναγωγήσουν αμερικανικές εταιρείες. Είπε σε ένα podcast τον Οκτώβριο ότι ο Διευθύνων Σύμβουλος της Apple, Τιμ Κουκ, τον είχε καλέσει για να παραπονεθεί για πρόστιμο αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας της ΕΕ και την απώλεια μιας δικαστικής απόφασης που απαιτούσε από την εταιρεία να καταβάλλει δισεκατομμύρια ευρώ σε αναδρομικό φόρο.
Φαίνεται να αντιτίθεται στις προσπάθειες με βάση την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία των ΗΠΑ και της ΕΕ για διάσπαση τμημάτων της επιχείρησης της Google, λέγοντας ότι «η Κίνα φοβάται την Google». Ο Τραμπ υποστηρίζεται από τον μεγιστάνα Ίλον Μασκ, ο οποίος έχει εμπλακεί σε πολλές μάχες για την ψηφιακή ρύθμιση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τελικά, η νίκη του Τραμπ μπορεί να επιταχύνει τις ευρωπαϊκές προσπάθειες να βασίζονται λιγότερο στις ΗΠΑ ως εταίρο, προωθώντας μια στρατηγική οικονομικής ασφάλειας που δίνει έμφαση στην ευρωπαϊκή παραγωγή και σε ένα ευρύ φάσμα διεθνών προμηθευτών και αγορών. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει μεγαλύτερη πίεση στην Ευρώπη για αναθεωρήσεις συγχωνεύσεων στην ΕΕ που θα επιτρέψουν σε μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες και για περισσότερη κρατική βοήθεια για να ενισχύσουν τους Ευρωπαίους πρωταθλητές.
Τι σημαίνει η επανεκλογή Τραμπ για τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό
Ένα σημαντικό κεφάλαιο, το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η στάση του νέου ενοίκοπυ του Λευκού Οίκου για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό.
Η πρώτη ανάγνωση ότι ο Τραμπ διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ήταν από τους πρώτους τον συνεχάρησαν για τη νίκη του, αποκαλώντας τον φίλο του δεν φαίνεται να υφίσταται λόγω της στάσης του Τούρκου προέδρου στον πόλεμο στη Μέση Ανατολή και των θέσεών υπέρ της Χαμάς και κατά του Ισραήλ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι ο 5ος πρόεδρος των ΗΠΑ με τον οποίο θα συνεργαστεί ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια της μακράς διακυβέρνησής του και ο μοναδικός με τον οποίο συμφωνούσε το πολιτικό του ταμπεραμέντο.
Προτού καν ανακοινωθεί η νίκη Τραμπ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, δήλωνε ότι το εκλογικό αποτέλεσμα δεν θα οδηγήσει σε σοβαρή αλλαγή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Βασική προτεραιότητα και σημείο τριβής για την Τουρκία στις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η αμερικανική υποστήριξη προς τους Κούρδους της Συρίας. Στο παρελθόν ο Τραμπ είχε ανακοινώσει ότι θα αποσύρει από τη Συρία τα αμερικανικά στρατεύματα, στο τέλος όμως δεν το είχε κάνει.
Μια αμερικανική απόσυρση από τη Συρία θα το αποδυνάμωνε. Ο Ερντογάν στηρίζει τη Χαμάς. Η προστασία του Ισραήλ φαίνεται ότι θα είναι καθοριστικός παράγοντας, που δεν θα επηρεάσει μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ουάσινγκον, αλλά αφορά και την Ελλάδα με την Κύπρο.
Στην Άγκυρα, αναμένουν επίσης ότι ο Τραμπ θα αποσύρει την υποστήριξή του από την Ουκρανία και θα κάνει συμφωνία με τη Ρωσία. Εκεί βλέπουν να δικαιώνεται η τουρκική πολιτική που δεν έκλεισε την πόρτα στη Μόσχα.
Τι σημαίνει για το Κυπριακό η εκλογή Τραμπ
Όσον αφορά το Κυπριακό η Λευκωσία δεν ανησυχεί, παρακολουθεί όμως τις εξελίξεις και δηλώνει προετοιμασμένη για να διαχειριστεί τις εξελίξεις, όπως αυτές θα έρθουν.
Η Λευκωσία δεν ανησυχεί, παρακολουθεί όμως τις εξελίξεις και δηλώνει προετοιμασμένη για να διαχειριστεί τις εξελίξεις, όπως αυτές έρθουν.
Η εκτίμηση εδώ είναι πως ο στρατηγικός διάλογος με τις ΗΠΑ δεν θα επηρεαστεί καθώς πρόκειται για μια μακρά διαδικασία η οποία δεν είχε να κάνει μόνο με τη διακυβέρνηση Μπάιντεν αλλά είχε τη σύμφωνο γνώμη και των Ρεπουμπλικανών.
Για τη Λευκωσία η λέξη κλειδί είναι η λέξη “Ισραήλ” καθώς η κυβέρνηση θεωρεί πως όλα εξαρτώνται από τις εξελίξεις εκεί και την πορεία που θα πάρουν τα πράγματα σε σχέση με το Ιράν, όπως και η πολιτική Μπάιντεν για τις χώρες του Κόλπου, ένα σημείο στο οποίο αναμένεται να δοθεί έμφαση και στο οποίο επενδύει οικονομικά και όχι μόνο η Λευκωσία.
Η σχέση Ερντογάν – Τραμπ δεν αναμένεται να επηρεάσει τις εξελίξεις, καθώς ο περιφερειακός σχεδιασμός της νέας κυβέρνησης έχει ως επίκεντρο το Ισραήλ και η συγκρουσιακή σχέση της Άγκυρας μαζί του, όπως και η στήριξή της στη Χαμάς και άλλες αντίστοιχες οργανώσεις είναι ένα τεράστιο εμπόδιο.
Το Κυπριακό δεν θεωρείται της ώρας, οι ΗΠΑ θα περιμένουν την κίνηση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ και είτε τυπικά είτε ουσιαστικά εκτιμάται ότι θα είναι παρούσες», προσέθεσε.
Εκλογή Τραμπ και ελληνοτουρκικά
Την Παρασκευή αναμένεται στην Ελλάδα και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, ο Χακάν Φιντάν, για συνάντηση με τον Γιώργο Γεραπετρίτη.
Η συνάντηση αυτή γίνεται σε ένα νέο διεθνές περιβάλλον και θα δούμε κατά πόσον η εκλογή Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες και αυτή η μεταβατική περίοδος ρευστότητας και αβεβαιότητας θα επηρεάσει και την Τουρκία και τις διαθέσεις της στο να υπάρξει συναίνεση εν πάση περιπτώσει, για συνέχιση αυτού του καλού κλίματος ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά και για το μέλλον των συνομιλιών.
Η Αθήνα παρακολουθεί το πώς θα εξελιχθούν οι σχέσεις της Τουρκίας με τη νέα τουρκική κυβέρνηση.
Να θυμίσουμε ότι η εμπειρία του προέδρου Ερντογάν από την προηγούμενη θητεία Τραμπ δεν ήταν η καλύτερη.
Οι οικονομικές κυρώσεις για την υπόθεση του πάστορα Μπράνσον και η αποκλεισμός των F-35 φέρουν την υπογραφή του Ντόναλντ Τραμπ.
Νομίζω ότι ο προσανατολισμός του νέου Αμερικανού προέδρου για την περιοχή δεν φαίνεται να έχει αλλάξει. Δηλαδή, με άξονες τη στήριξη στο Ισραήλ και τις καλές σχέσεις με τα αραβικά καθεστώτα του Κόλπου. Αυτό είναι σημαντικό.
Να θυμίσουμε επίσης ότι ο ίδιος ο κύριος Τραμπ το 2019 είχε δώσει το πράσινο φως για τη διεύρυνση της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας Κύπρου Ισραήλ, με τη συμμετοχή τότε του Μάικ Πομπέο στο σχήμα 3+1, ενώ το 2020 ο Μάικ Πομπέο, μετά την επίσκεψή του στη Σούδα και στα Χανιά, είχε στείλει τη γνωστή επιστολή προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη με τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ελλάδα.
Αυτό το πλέγμα συνεργασιών που είχε αναπτυχθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου με το Ισραήλ και τις χώρες του Κόλπου και την Αίγυπτο, είναι ένα ισχυρό διπλωματικό χαρτί, το οποίο θα είναι απολύτως συμβατό με την πολιτική και την προσέγγιση του Ντόναλντ Τραμπ.